Als ik in de regentijd, ruwweg van november tot april, met vrienden in Zambia bel of mail vraag ik altijd: ´How are the rains these days?’. Regen, niet alleen de hoeveelheid maar de frequentie, is van groot belang voor het groeiseizoen van de gewassen. Komt de regen op tijd en valt het regelmatig dan is de kans op een goede oogst groot. Valt de regen te laat, duurt het seizoen te kort en/of valt er te weinig, dan komen de gewassen niet tot wasdom. Dan is de oogst slecht en is er een tekort aan voedsel. Nu is er een nieuwe bedreiging bijgekomen: de legerworm (Spodoptera Frugiperda).

Zuid-Amerikaans leger

Voor ik op 8 februari een artikel las, had ik nog nooit van deze worm gehoord (in feite is het een rups). De mot van de legerworm legt eitjes in de maïsplant en vervolgens vreet de rups de maïs op. Ze doen dit op zo’n stelselmatige manier dat het lijkt op de aanval van een leger. Van de plant blijft vervolgens alleen maar een stokje over. Naast maïs is de legerworm ook een bedreiging voor rijst, suikerriet, kool, sojabonen en aardappelen. De legerworm komt oorspronkelijk uit Zuid-Amerika. Wetenschappers zijn bang dat na Afrika ook het Midden-Oosten en Azië ten prooi valt aan deze aanvaller. Europa lijkt de dans te ontspringen maar met de klimaatsverandering is het niet uitgesloten dat ook Zuid-Europa last krijgt van de legerworm.

De luchtmacht

In 2016 werd de worm voor het eerst gesignaleerd in Ghana. Hij bedreigt nu ook de oogsten in Zuid-Afrika, Zimbabwe, Malawi, Zambia, Namibië en Mozambique. Er zijn schattingen (betrouwbare cijfers ontbreken) dat in Zuidelijk Afrika de helft van de oogst verloren zal gaan. Daarmee is het een ernstige bedreiging voor het levensonderhoud van heel veel mensen. Het Centre for Agriculture and Biosciences International (CABI) waarschuwt voor de ernstige gevolgen van de aanwezigheid van de legerworm. In Zambia was eind vorig jaar, in de Central Province, al 6.500 hectare maïs aangetast. Ook in de Copperbelt, Luapula en in Chipata District is de worm gesignaleerd. De regering heeft cypermethrim, een bestrijdingsmiddel, ter beschikking gesteld. En president Lungu heeft de luchtmacht opdracht gegeven om de worm vanuit de lucht te bestrijden. En daarmee wordt de legerworm door het leger bestreden.

Nieuwe pest

Dat een goed gecoördineerde actie nodig is zal duidelijk zijn. Men doet er vooral goed aan om na te denken over de manier waarop deze bestrijding plaats vindt, zonder veel andere schade aan te richten. Geen wonder dus dat de Food and Agricultural Organisation (FAO) medio februari bijeen is gekomen om zich over dit probleem te buigen met de vraag hoe deze ‘pest’ te bestrijden.

Peter Lindhoud