Elk jaar, behalve in 2019 omdat de regens het lieten afweten, trekt de Litunga, de koning van de Lozi’s in het Westen van Zambia, vanuit de ondergelopen vlakte rond de Zambezi naar het hoger gelegen deel van zijn koninkrijk. Deze Kuomboka is een groots gebeuren dat uitgezonden wordt op TV. De Litunga wordt in zijn boot, de Nalikwanda, gepeddeld door peddelaars getooid in de huiden van luipaarden en servals met op het hoofd een rode baret waarin delen van leeuwenmanen zijn verwerkt. Omdat de huiden niet op een goede manier worden bewerkt gaan ze maar zo’n drie jaar mee. En dus moeten ze telkens worden vervangen wat stroperij in de hand werkt en een bedreiging vormt voor de wildstand.
Saving Spots
Dit was een doorn in het oog van Senior Chief Inyambo Yeta. Hij benaderde Panthera, een internationale organisatie die de wilde katten beschermt. Samen met de Peace Park Foundation en de juwelier Cartier lanceerde Panthera de Saving Spots campagne. Saving Spots ontwikkeld op digitale manier kunsthuiden van wilde katten. En met succes want ze voelen en ogen als echt. En vormen zo een prachtig alternatief.
Traditioneel worden de huiden gedragen om zo in de strijd de strijders krachtdadig en ongenaakbaar over te laten komen en zo de vijand te intimideren. Het wegpeddelen van de koning naar het hoger gelegen deel van zijn koninkrijk wordt gezien als een militaire operatie; vandaar die strijdbare uitrusting. De goed lijkende replica zorgt dat het beeld in stand blijft en beschermt het wild.
Populair en goedkoper
Het interessante is dat de productie van de kunsthuiden begonnen is in Zuid Afrika bij de Nazareth Baptist Church in Zululand, ook wel de Shembe Church genoemd en heeft 6,5 miljoen aanhangers. In deze kerk worden christelijke elementen vermengd met Afrikaanse. Een daarvan is dat de leden bij speciale gebeurtenissen capes van luipaardvel dragen. Er wordt geschat dat er onder de leden zo’n 15.000 luipaardvellen in omloop zijn en hiervoor zo’n 800 luipaarden per jaar worden gedood. Om dat tegen te gaan is begonnen met productie van kwalitatief goed lijkende ‘huiden’. Deze zijn bovendien nog goedkoper ook. Kost een echte huis 527 dollar, een kunsthuid heb je al voor 23 dollar. En het andere positieve is dat met name de jongere aanhangers van de kerk makkelijker overstappen op de kunsthuid.
Chief Inyambo Yeta heeft het over een dubbele winst: de wilde katten worden beschermd en de tradities kunnen zo in stand blijven.
Peter Lindhoud