1956. De radio stond aan. Mijn moeder zat met tranen in de ogen te luisteren: ‘Wat moet dat worden en al die arme mensen?’. Zo’n beetje mijn eerste herinnering aan het wereldnieuws. Rusland viel Hongarije binnen en veel mensen sloegen op de vlucht.
Ik moest hier aan denken toen zo’n 14 dagen geleden Rusland Oekraïne binnenviel. ‘Wat moet dat worden en al die arme mensen?’ Ik hoor de stem van mijn moeder. Nooit gedacht dat ik zoiets zou meemaken. Natuurlijk. Er is veel, eigenlijk veel te veel, onrecht in de wereld. Maar nu dichtbij. De foto van het huilende jongetje. Wat kan die daar nu aan doen? Hij hoort te spelen en onbezorgd de toekomst in te kijken. Dat hoop je voor hem. Maar hij is niet het enige kind waarvoor je dat hoopt. Kinderen hier die hiervan ongelukkig worden. Mijn kleinzoon: ‘dat mag toch niet, zomaar een land binnenvallen?’ Natuurlijk niet. Maar het gebeurt wanneer blinde geesten met gekke opvattingen de macht hebben om dat wel te doen. En dat nog doen ook.
Wat kunnen we doen?
Kan dat hier ook? Natuurlijk niet. Of toch wel? Ook hier zijn er geesten die dat wat daar gebeurt goedkeuren, die vinden dat Poetin in zijn recht staat. Die accepteren dat hij een land aanvalt, daar militair geweld voor gebruikt, ongeacht de gevolgen voor het Oekraïense volk. Daarom huilt het kleine jongetje. Wat kan hij anders?
Dit moeten we hier te allen tijde zien te voorkomen. Bij ons geldt dat we de democratische waarden hooghouden. Daarom moeten we stelling nemen tegen alles en iedereen die dat ter discussie stelt. Die wantrouwen zaaien en onzin verkondigen alsof dit het juiste nieuws betreft. Of dreigen met tribunalen. We weten uit het verleden waartoe dat kan leiden.
Ik denk terug aan mijn moeder. Bij de radio. Tranen in de ogen. ‘Wat kunnen we doen?’, vroeg ze zich af. Nu zou ik tegen haar zeggen: onze democratie beschermen tegen allen die dat bedreigen. Kritisch blijven op wat er gebeurt. Menselijke waarden hooghouden. Met elkaar proberen dat er zo weinig mogelijk kinderen, waar ook ter wereld, huilend rondlopen. Geef hen hoop en toekomst. Wees alert. Voor je het weet zijn er ook in onze samenleving figuren die ons in het verderf storten.
Peter