Aan de vooravond van de klimaattop in Glasgow verschijnen er uitgebreide artikelen in de kranten. De teneur is dat er alles aan gedaan moet worden omdat dit ‘de laatste kans’ is om een klimaatcatastrofe te voorkomen. Laatste kans voor wie? Een catastrofe waar en voor wie? Er zijn al plaatsen op de wereld waar het lijkt dat die laatste kans al voorbij is en die voelen de catastrofe al aan den lijve. Hoe vervelend en ingrijpend de overstromingen in Limburg, België en Duitsland van een paar maanden geleden ook waren, dat is nog maar peanuts vergeleken met wat mensen in Afrika en Azië ervaren. Als hun stem al wordt gehoord, wordt er dan echt naar geluisterd en vervolgens stappen ondernomen?
Pessimist
Afwachten. Maar echt optimistisch ben ik niet. Het is al veel langer duidelijk dat in de armere delen van de wereld de klappen vallen. Dat velen daar al heen lang in hun bestaan worden bedreigd. Nomadische veeboeren hebben een groter gebied nodig om hun vee te laten grazen en komen daarbij in conflict, niet alleen met elkaar, maar ook met de gewone boeren. Mensen die in lage kustgebieden wonen ervaren steeds meer overstromingen en weer anderen ervaren droogte, bodemerosie of grote branden. De druk op een leefbaar woongebied wordt groter met als gevolg spanningen en conflicten. Mensen die niet langer meer in voldoende mate in hun levensonderhoud kunnen voorzien hebben geen perspectief en trekken weg. Een deel ziet geen ander perspectief dan om te proberen naar de rijkere delen van de wereld te reizen. Migratie en de daarmee verweven mensenhandel zijn het gevolg. En zo krijgen we de rekening van de klimaatverandering, voor een klein deel, weer terug op ons bordje. Daarmee betalen we maar een heel klein deel van de rekening van dat wat wij veroorzaken.
Het is aan het rijke deel van de wereld in Glasgow om echte stevige stappen te zetten. De keuzes zullen niet makkelijk zijn, maar moeten een noodzakelijke bijdrage leveren aan het leefbaar houden van de wereld. Die leefbaarheid is van groot belang voor de mensen in het armere deel van de wereld. Hun rekening is al hoog, te hoog.
Peter Lindhoud
